بعد از اینکه دولت کره‌جنوبی به طور رسمی اعلام کرد کره‌شمالی مسئول غرق شدن کشتی هزار و200 تنی چئونان است و مدارک کافی برای ارجاع این پرونده به شورای امنیت وجود دارد، تنش‌ها میان دو کشور بالا گرفت. کره‌جنوبی تهدید کرد که به دلیل غرق شدن این کشتی که مرگ 46 ملوان را به همراه داشت، دست به اقدامی جدی علیه همسایه شمالی خود خواهد زد. دولت پیونگ یانگ هم ضمن تکذیب این اتهامات، تشدید تهدیدهای سئول علیه کره‌شمالی و تصویب یک قطعنامه جدید در شورای امنیت وتحریم این کشور را عاملی برای شروع یک جنگ تمام عیار میان دوطرف نامید.
غرق شدن ناوچه متعلق به کره‌جنوبی در تاریخ 26 مارس گذشته، بزرگ‌ترین تراژدی رخ‌داده در تاریخ ناوگان دریایی این کشور تلقی می‌شود. تیم متشکل از بازرسان بین‌المللی که بنا به درخواست کره‌جنوبی مسئولیت تحقیق در رابطه با غرق شدن این ناوچه را برعهده داشت، اعلام کرده که وقوع انفجاری بیرون این کشتی و در سطح آب دریا به عنوان عامل اصلی این حادثه، غیرقابل انکار است. به گفته این بازرسان یک زیردریایی کره‌شمالی با شلیک موشک اژدر، ناوچه کره‌جنوبی را در آب‌های مرزی 2کشور غرق کرده و توضیح احتمالی دیگری در این رابطه وجود ندارد.
تکه پاره‌های یک اژدر که روی آن شماره سریالی با فونت کره‌شمالی درج شده و در محل غرق شدن این کشتی در دریای زرد به چشم خورده‌اند، ازجمله شواهدی هستند که مقصر بودن پیونگ یانگ را در این ماجرا تائید می‌کنند. مقامات کره‌جنوبی پیشتر گفته بودند امکان دارد این ناوچه بر اثر برخورد به یک مین دریایی که کره‌شمالی در زمان جنگ دوکره کار گذاشته بود غرق شده باشد. کره‌شمالی و کره‌جنوبی همواره بر سر مرزهای آبی دوکشور در دریای زرد، اختلافات شدید داشته‌اند. مرز دریایی دوکشور پس از جنگ دوکره در دهه50 میلادی از سوی سازمان ملل متحد تعیین شد. با این حال پیونگ یانگ هرگز این مرزبندی را به رسمیت نشناخت و بخشی از آب‌های جنوبی را هم جزو قلمرو کشور خود می‌پندارد.
جبهه‌گیری‌های جامعه جهانی
بعد از اعلام گزارش بازرسان، لی میونگ باک، رئیس جمهوری کره‌جنوبی هشدار داد که سئول علیه کره‌شمالی دست به اقدامی جدی خواهد زد. کره‌شمالی هم ضمن «دروغ و ساختگی» خواندن این گزارش درباره فریب افکار عمومی به همسایه جنوبی خود هشدار داده و اعلام کرد با هرگونه اقدام خشونت‌آمیزی از سوی کره‌جنوبی به شکلی بیرحمانه مقابله خواهد کرد. اما موضع‌گیری کشورهای غربی و حتی آسیایی در قبال این ماجرا حاکی از آن است که جامعه جهانی با حمایت از کره‌جنوبی و اظهار همدردی با این کشور، در جهت به انزوا کشاندن کره‌شمالی گام بر می‌دارد.
کاخ‌سفید با حمایت از گزارش نهایی کمیسیون تحقیق بین‌المللی، این تعرض را یک نمونه غیرقابل‌قبول دیگر از رفتار نادرست سیاسی کره‌شمالی و سرپیچی این کشور از قوانین بین‌المللی دانسته و بان‌کی‌مون دبیرکل سازمان ملل متحد هم نتیجه اعلام شده از سوی کمیسیون تحقیق را نگران‌کننده توصیف کرده است. آنچه مسلم است دیدگاه جامعه غرب نسبت به کره‌شمالی و سیاست‌های اعمالی این کشور نسبت به سالیان گذشته، چرخشی 180درجه‌ای داشته است.
در واقع از زمانی‌که پیونگ یانگ در ماه می سال 2009 میلادی دومین آزمایش هسته‌ای خود را برای ساخت بمب اتم انجام داد، افکار عمومی درمورد این کشور به طور کامل تغییرکرد.
پیش از این تصور سران دیگر کشورها این بود که از طریق مذاکره و گفت‌وگو می‌توان کره‌شمالی را به تسلیم‌شدن و صرفنظر کردن از ساخت بمب هسته‌ای تشویق کرد اما امروز باورکلی در این زمینه دیگر چنین نیست.
سابقه درگیری‌ها و اختلافات دوکره
اولین سری از اختلافات دوکره زمانی آغاز شد که پس از اشغال بخش شمالی کره از سوی نیروهای شوروی سابق در سال 1945، کیم‌ایل سونگ با کمک این کشور و متحدان آن به‌قدرت رسید. این درحالی بود که ترومن، رئیس جمهوری وقت آمریکا، قبل از به قدرت رسیدن او در این منطقه، برپایی انتخاباتی آزاد در این شبه‌جزیره را از استالین رهبر شوروی خواسته بود که به دنبال رد این درخواست، اختلافات سیاسی میان دوکشور آغاز شد.
امروز درگیری‌ها و مناقشه موجود بین دوکشور بعد از گذشت یک یا دو دهه نسبتا آرام، احتمال وقوع جنگ میان دو کره را بیش از پیش محتمل نشان می‌دهد. در سال1970، 30 ملوان یکی از ناوهای جنگی کره‌جنوبی بر اثر آتش نیروهای کره‌شمالی کشته شدند. در سال 1983 احتمال دست داشتن ماموران مخفی کره‌شمالی در واقعه انفجار بمب در رانگون بورما مطرح شد. در سال 1987 هم کره‌شمالی متهم شد که یک هواپیمای مسافربری کره‌جنوبی با 115 سرنشین را سرنگون کرده است. پیونگ یانگ هرگز مسئولیت این حادثه را بر عهده نگرفت و کره‌جنوبی هم اقدامی تلافی‌جویانه انجام نداد. منطقه مورد مناقشه بین دوطرف در دریای زرد، در سال‌های اخیر شاهد درگیری‌های متعددی بین نیروهای دریایی دو کشور بوده است.
در سال1999 ، 17 نفر از نیروی دریایی کره‌شمالی، سال2002، 4نفر از نیروهای کره‌جنوبی و 30 نیروی کره‌شمالی و در نوامبر گذشته یک نفر از نیروی دریایی کره‌جنوبی در این درگیری‌ها کشته شده‌اند که همه آنها به خاطر اختلاف نظر دو کشور در مورد آب‌های مرزی بوده است. در پایان ماه ژانویه پیونگ یانگ در جریان یک مانورنظامی دریایی 370 گلوله از توپخانه خود در این مناطق شلیک کرد که با پاسخ و مقابله‌به‌مثل نیروهای کره‌جنوبی همراه بود. آنچه به اختلافات دو کشور در ماه‌های اخیر دامن زده اظهارات چندروز پیش مقامات کره‌شمالی در رابطه با اتهام وارده به کره‌جنوبی به‌منظور تلاش برای سرنگونی دولت پیونگ یانگ بوده است.
کره‌شمالی به همین خاطر تهدید کرده بود که هرگونه اقدامی از سوی همسایه جنوبی را با سلاح هسته‌ای پاسخ خواهد داد. اگرچه برهیچ‌کس پوشیده نیست که فشار دیپلماتیک وارده روی کره‌شمالی با هدف وادار کردن این کشور به پایان بایکوت‌کردن مذاکرات در مورد برنامه هسته‌ای‌اش، صورت می‌گیرد.
جنگ میان دو کره امکان دارد؟
پیونگ یانگ بعد از آخرین موضع‌گیری کره‌جنوبی در رابطه با گزارش نهایی کمیسیون تحقیق، موضع رسمی خود را در قبال این کشور اینگونه اعلام کرد: درصورت هرگونه اعمال تحریم علیه کره شمالی، این کشور پاسخی نظامی به این اقدام همسایه جنوبی خود خواهد داشت. این اولین جرقه جنگ احتمالی میان دو کشور همسایه بود. سئول به‌زودی پیش‌نویس قطعنامه‌ای در رابطه با تحریم تازه علیه کره‌شمالی را به شورای عالی امنیت سازمان ملل تحویل خواهد داد تا فشارها روی پیونگ یانگ افزایش یابند. ژاپن از حالا موافقت خود را با این موضوع اعلام کرده است.
اما تنش میان دو کره در واقع چالشی تازه برای چین خواهد بود. بدون تردید هرگونه قطعنامه جدیدی علیه کره‌شمالی منوط به رضایت چین در شورای امنیت خواهد بود.دولت پکن پیشتر به دلیل مکث و تعلل زیاد مقامات این کشور در ابراز همدردی با کره‌جنوبی بعد از غرق شدن ناوچه کره‌جنوبی و کشته شدن نیروهای دریایی این کشور، خشم سئول را برانگیخت و کارشناسان سیاسی معتقدند که ظاهرا چین این کار را عمدا و با هدف سرپوش گذاشتن بر انتقادهای وارده از سوی جامعه جهانی به کره‌شمالی انجام داده است. چین ماه گذشته میزبان کیم جونگ ایل رهبر کره‌شمالی بود که اولین بازدید خود را از این کشور از سال 2004 تاکنون انجام می‌داد. این بازدید تنها چند روز بعد از ملاقات هوجینتائو، رئیس جمهوری چین، با همتای کره‌ای‌اش لی، صورت گرفت.
در آن زمان مقامات کره‌جنوبی از اینکه چین بازدید قریب‌الوقوع کیم از این کشور را پنهان نگه داشته‌اند، ابراز ناخشنودی کرده و به‌طور رسمی اعلام کردند که این کشور قصد حمایت از کره‌شمالی را دارد. چین بزرگ‌ترین شریک تجاری کره‌شمالی و اصلی‌ترین سرمایه‌گذار خارجی در این کشور محسوب می‌شود و حمایت پکن از پیونگ یانگ تاثیری فراوان روی اقتصاد کره‌شمالی دارد. به همین دلیل احتمال اینکه چین علیه کره‌شمالی موضعی جدی اتخاذ کند تقریبا منتفی خواهد بود؛ برای اینکه منافع این کشور استراتژی دیگری را در قبال پیونگ یانگ دنبال می‌کند.
نابودی کره‌شمالی ممکن است صدهاهزار پناهنده را به سرزمین‌های همسایه و به‌خصوص چین بکشاند. با اینکه پکن در مورد نوع روابط خود با دو کره همواره سعی کرده نقشی خنثی و بی‌طرف ایفا کند ولی این واقعیت را که چین نقشی اساسی در مناقشه بین این دو و قطعنامه تحریم علیه کره‌شمالی برعهده دارد را نمی‌توان منکر شد و در حقیقت وقوع جنگ احتمالی میان دو طرف تا حد زیادی حتی به موضع کشورهای دیگر ازجمله چین نسبت به قطعنامه درحال ارائه به شورای امنیت بستگی خواهد داشت.
موقعیت نظامی دو کره
هم‌اکنون در خاک کره‌جنوبی 28هزار و 500 نیروی نظامی آمریکا مستقر هستند. کره‌شمالی از نظر تجهیزات و امکانات و حتی نیروهای نظامی در اختیار ارتش، با کشور همسایه خود قابل قیاس نیست. پیونگ یانگ هم‌اکنون 2/1میلیون نیروی نظامی درحال خدمت در اختیار دارد و 70درصد از نیروهای جنگی و جنگ‌افزارهای نظامی خود را در60 مایلی آب‌های مرزی با کره‌جنوبی مستقر کرده است. قدرت نظامی کره‌جنوبی با اتکا به پایگاه‌های متعدد آمریکایی در خاک این کشور، در سطح قابل توجهی قرار دارد.
این کشور سیستم‌های گوناگون نظامی مدرنی دراختیار دارد که بخشی از آنها همچون تانک‌های کی – 1 ساخت خود کره‌جنوبی هستند؛ اگرچه این میزان امکانات نظامی حتی درصورت وقوع جنگ میان دو کره برای جلوگیری از خسارت شدید و تلفات احتمالی کافی به‌نظر نخواهد رسید. با اینکه بیشتر تجهیزات نظامی کره‌جنوبی به لطف کمک‌های اقتصادی و نظامی ایالات متحده ساخته و مهیا شده، با این حال کره جنوبی، ژاپن نیست و قدرت اقتصادی و فناوری سئول به هیچ وجه با توان نظامی دولت توکیو برابری نمی‌کند. ضمن اینکه تهدیدهای مداوم و مستقیم کره‌شمالی هم نیروهای نظامی سئول را همواره در حالت آماده‌باش نگه‌داشته است. کره‌شمالی به خاطر فعالیت‌های موشکی خود شهره خاص و عام است و برنامه هسته‌ای این کشور هم همسایه جنوبی را به‌شدت نگران کرده است.
